Feminisering blijvende trend in alle functies van het primair onderwijs

DEN HAAG - Feminisering van het primair onderwijs zet zich door in alle functies. Het werken in deeltijd neemt toe. Bij de pabo trekken de deeltijdopleidingen steeds meer studenten aan en zij zijn kritischer over hun opleiding dan de dagopleidingstudenten. Deze zijn juist behoorlijk tevreden. Dat blijkt uit de ‘Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2018. De arbeidsmarkt in beeld’. Ieder jaar publiceert het Arbeidsmarktplatform PO deze analyse met cijfers en belangrijke trends in het werken in het primair onderwijs. Daarin komt ook de invloed van demografische, economische, politieke en technologische ontwikkelingen aan bod.

Ton Groot Zwaaftink, voorzitter Arbeidsmarktplatform PO: ‘We signaleren ook dat startende leerkrachten voor meer uren kiezen. Dit zijn ook vaak vrouwen. Door het lerarentekort telt ieder uur dat een leerkracht werkt. De stijgende interesse voor de deeltijdopleidingen van de pabo is een interessante ontwikkeling. Ook het aantal aanmeldingen voor de dagopleiding groeit. Dit zijn tekenen dat de belangstelling voor het leraarsberoep toeneemt.’

Man met pensioen, vaak twee vacatures

De feminisering zet in alle functies door en vooral ook in de directies van scholen. 81 procent van alle personeel (in fte) in 2017 is vrouw tegenover 78 procent in 2013. Het aantal mannen op de pabo is te laag om de feminisering te verminderen. Dat het aantal mannelijke leerkrachten daalt, komt vooral omdat zij vaak ouder zijn, fulltime werken en met pensioen gaan. Als een man met pensioen gaat, is de kans groot dat daarvoor twee leerkrachten moeten terugkomen, terwijl de arbeidsmarkt krap is. Ton Groot Zwaaftink: ‘Het biedt dus enorme kansen als we erin slagen voor parttimers meer dagen werken aantrekkelijker te maken. Door onder meer de werktijden op school met elkaar af te stemmen en de kinderopvang goed te regelen. Je kunt leerkrachten de ruimte geven om wat later op het werk te komen om eerst hun eigen kinderen naar school te brengen. De klas is intussen opgestart door een onderwijsassistent. Aan het einde van de schooldag, mag de leerkracht wat eerder weg om de kinderen op te halen. Maar je kunt als school ook zelf kinderopvang aanbieden voor onder andere de eigen leraren.’

Tevreden met pabo

In de arbeidsmarktanalyse is voor het eerst specifieke aandacht voor de tevredenheid van de pabostudenten over hun opleiding. In 2018 is bijna 72 procent tevreden, vooral over de sfeer, de groepsgrootte en de voorbereiding op de beroepsloopbaan. Het minst tevreden zijn ze over de studielast (38 procent is tevreden) en de informatievoorziening. De oudere studenten van de deeltijdopleidingen zijn kritischer (59 procent). Zij hebben meer ervaring en al een hogere opleiding genoten waardoor hun verwachtingen scherper kunnen zijn. Uit de analyse blijkt verder dat pabo’s met hoge tevredenheidsscores die in voorgaande jaren ook vaak hadden. Omgekeerd geldt dat de pabo’s die relatief laag scoren, dat tevens in de afgelopen jaren doen.

Regionale en landelijke bijdrage

Schoolbesturen en pabo’s kunnen de uitkomsten van de analyse gebruiken voor hun eigen beleid of overleg met partners in de regio. Het Arbeidsmarktplatform PO zelf gebruikt de uitkomsten voor het richting geven aan zijn strategie en activiteiten om de sector te ondersteunen bij het inspelen op actuele arbeidsmarktvraagstukken.

De ‘Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2018. De arbeidsmarkt in beeld' staat op de website van het Arbeidsmarktplatform PO.