Inspectie waardeert inzet, maar ziet leerachterstanden toenemen in coronatijd

DEN HAAG - Ondanks de grote inspanningen die in de afgelopen periode door scholen en instellingen zijn geleverd om onderwijs op afstand te kunnen aanbieden, lukte het maar deels om te voldoen aan de kerntaken van het onderwijs. Dit concludeert de Inspectie van het Onderwijs na een onderzoek bij een representatieve steekproef van besturen en management van 865 scholen, instellingen en samenwerkingsverbanden. Voor het onderzoek hebben onderwijsinspecteurs in de tweede helft van april 2020 vragen gesteld aan besturen en management, nadat zij vanwege de maatregelen in verband met het coronavirus noodgedwongen onderwijs op afstand gingen verzorgen. Hierover bericht de Onderwijsinspectie.

Het gehele onderwijsveld, van primair tot en met hoger onderwijs, laat  grote inspanningen zien op het gebied van afstandsonderwijs. Als resultaat daarvan is op korte termijn een groot deel van de leerlingen en studenten bereikt. Volgens de ondervraagde besturen en managers lukt het hen echter maar deels om te voldoen aan de kerntaken van het onderwijs. De gesprekken met scholen, instellingen en samen werkingsverbanden leveren onder meer de volgende aandachtspunten op:

• Afstandsonderwijs heeft beperkingen. Het bereik van afstandsonderwijs is weliswaar hoog, maar ook daarbinnen is er verlies aan leertijd. In elk geval bij jonge kinderen in het basisonderwijs en bij het beroepsonderwijs is het verlies aan leertijd hoog. Ook bij leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften is het bereik van afstandsonderwijs volgens de scholen relatief lager.
• Waar het afstandsonderwijs niet goed lukt, is er vaak een relatie met sociale ongelijkheid. Er is een substantiële groep leerlingen en studenten waarvoor afstandsonderwijs door de thuissituatie moeizaam of helemaal niet tot stand komt. De vrees is dat de achterstand van deze leerlingen, die vaak al relatief groot was, verder toeneemt. We stuitten op flinke verschillen tussen scholen en schoolsoorten. Bijvoorbeeld als het gaat om veiligheidsrisico’s en om deelnamecijfers die bij praktijkonderwijs en vmbo minder gunstig zijn dan bij havo en vwo. Ook in het mbo zien de ondervraagde instellingen dat het moeilijk is om aan kwetsbare groepen studenten afstandsonderwijs te geven.

Het onderzoek zal worden gecontinueerd in de periode van afstandsonderwijs in verband met het coronavirus. De inspectie kijkt daarbij onder meer naar mogelijke effecten als leerachterstanden en ongelijke doorstroomkansen en hoe deze beperkt of gerepareerd kunnen worden. Voor een volledig beeld zullen daarin, naast de informatie van scholen, instellingen en samenwerkingsverbanden, ook ervaringen van leraren, ouders, leerlingen en studenten worden meegenomen.  In de Staat van het Onderwijs 2021 zullen we hierover uitgebreid rapporteren.

Bekijk het complete overzicht van de respons op de vragenlijsten en de highlights per onderwijssector.

Bron: Onderwijsinspectie